Effecten van materialen op biofilmvorming in waterleidingen
In elk onderdeel van sanitaire systemen (bijvoorbeeld: wateropslagtanks, leidingen, douchekoppen) nestelen micro-organismen zich op de binnenoppervlakken en vormen een biofilm. Deze biofilm vormt een beschermende omgeving voor de groei van legionellabacteriën.
De vorming van de biofilm is afhankelijk van verschillende kenmerken: één daarvan is het type leidingmateriaal. Verschillende wetenschappers onderzochten het effect van leidingmaterialen die vaak worden gebruikt in leidingwatersystemen in gebouwen: Gegalvaniseerd staal, Polyvinylchloride (PVC), Polypropyleen Random copolymeer (PPR), Vernet polyethyleen (PEX-c), Roestvrij staal en Koper.
De ruwheid van een materiaal speelt een grote rol bij biofilmvorming.
Een ruw buisoppervlak vergemakkelijkt biofilmvorming en daarmee de aanhechting van bacteriën langs de buiswanden (Bohinc et al., 2014, 2016; Oder et al., 2015). Dit wordt geïllustreerd in de onderstaande figuur, die 3D-beelden zijn op basis van atomaire krachtmicroscopie. Het illustreert de oppervlaktetopografie van 5 buismaterialen voor en na biofilmvorming (aangepast van Assaidi et al., 2018). De biomassa is maximaal op gegalvaniseerd staal, terwijl deze minimaal is op roestvrij staal. Bovendien huisvesten oppervlakken uit gegalvaniseerd staal hogere aantallen bacteriële cellen dan roestvrij staal en de kunststof materialen.
Zoals vermeld, wordt koper ook vaak gebruikt in bestaande leidingsystemen, maar zelden in distributiesystemen in nieuwe gebouwen. Hoewel verschillende bronnen aantonen dat koper de verspreiding van Legionella beperkt door het bacteriedodende effect van koperionen, willen we hier niet verder op ingaan omdat de literatuur geen uitsluitsel geeft over de mechanismen die hierbij een rol spelen. Het bacteriedodende effect is vermoedelijk sterk afhankelijk van andere parameters, bijvoorbeeld het effect van de temperatuur op de koperoplosbaarheid (Proctor et al., 2015).
Onderzoek naar biofilms is voortdurend in ontwikkeling. Met de ontwikkeling van nieuwe meettechnieken komen interessante bevindingen naar boven. Voer voor een toekomstige blogpost.
zie ook volgende:
- Veilige sanitaire leidingen
- Schadelijke bacteriën in water
- Waarom en hoe drinkwater ontsmetten?
- Alternatieve legionella beheersing in warmwater systemen
- Legionella in warmwater- en in koudwater-leidingen
- Chloordioxide als waterontsmetter: hoe aan te maken
- Moet proceswater van drinkwater kwaliteit zijn?